Η προσέγγιση των προβλημάτων που τίθενται από το πολυσυζητημένο βιβλίο της Ιστορίας της 6ης Δημοτικού, όπως και κάθε παρόμοιου βιβλίου, χρειάζεται να γίνεται με μεγάλη προσοχή και περίσκεψη καθώς προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, γνώσεις Ιστορίας, Παιδαγωγικής και Διεθνών Σχέσεων. Το γεγονός ακριβώς ότι προσεγγίζεται και αναλύεται ευκαιριακά και αποσπασματικά από τους καθ’έξιν ‘υαλοπαραθυράκηδες’της τηλεοπτικής μας δημοκρατίας, έχει τον κίνδυνο όχι μόνο η σχετική συζήτηση να μη λειτουργεί παιδευτικά προς όφελος ιδία των νεότερων γενεών, ως θα όφειλε, αλλά και να κάνει ζημιά προκαλώντας σύγχυση στο μυαλό του ευρύτερου κοινού. Ακόμη δε και σκωπτικά σχόλια του διεθνούς τύπου (βλ. πρόσφατο Economist για το επίπεδο της δημόσιας συζήτησης στη χώρα μας).
Γι αυτό ίσως να άξιζε τον κόπο η υπόμνηση ορισμένων ‘αυτονόητων’ που είναι, δυστυχώς, πάντοτε δύσκολα στη χώρα μας.
- Η κατανόηση του παρελθόντος είναι σημαντική για την πορεία μας ως έθνους σε ειρηνική συμβίωση με τους γείτονές μας, της Τουρκίας συμπεριλαμβανόμενης.
- Η ειρήνη αυτή δεν εξασφαλίζεται στρογγυλεύοντας και συμψηφίζοντας την Ιστορία κάτω από την επήρεια σκέψεων ότι ‘ κι εμείς κάναμε λάθη και υπερβολές, όλοι το ίδιο είμαστε’ και άλλα παρόμοια ισοπεδωτικά.
- Όλων των λαών η Ιστορία περιέχει και μελανές σελίδες και δεν βοηθεί την αξιοπιστία μιας χώρας ούτε προς τους τρίτους ούτε προς τις νεότερες γενιές της ο δισταγμός της να αναφερθεί σ’αυτές. Σ’εμάς φοβούμαι ότι αυτό έχει συντελέσει ώστε μια όλόκληρη γενιά Ελλήνων να βλέπει συνεχώς τον εαυτό της ως θύμα ξένων συνωμοσιών.
- Όσο οι μύθοι (για το μαρμαρωμένο βασιλιά) και οι θρύλοι (για το κρυφό σχολειό) βοηθούν τη διαδικασία συνειδησιακής εθνικής ωρίμανσης του νεαρού μαθητή είναι χρήσιμοι. Όταν γίνονται Ιστορία για να εξυπηρετηθούν σύγχρονες άσχετες σκοπιμότητες είναι άλλη υπόθεση.
- Την Ιστορία καλό είναι να τη μελετάμε έχοντας υπ’όψει και τα δεδομένα και τις συνθήκες της εποχής που λαμβάνει χώρα και όχι από την άνεση του καναπέ μας και με τα σημερινά δεδομένα. (Οι αφοριστικές κρίσεις του Βολταίρου για το ‘σκοταδισμό’ του Βυζαντίου είναι εν προκειμένω χαρακτηριστικές). Θα καταλάβουμε έτσι καλύτερα το ρόλο αυτών που αντιμετώπισαν σύνθετες προκλήσεις όπως ο Πατριάρχης και η Ορθόδοξη Εκκλησία κατά την Επανάσταση και γιατί και πώς ο Βενιζέλος οδηγήθηκε στην υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την εγκανίαση νέας περιόδου ειρήνης και φιλίας με την Τουρκία.
- Δεδομένου ακόμη και σήμερα του χαοτικού χαρακτήρα της ‘διεθνούς έννομης τάξης’ κάθε απόπειρα εξομοίωσής της με την εσωτερική έννομη τάξη, ιδιαίτερα με την ενίσχυση του Διεθνούς Δικαίου, είναι αξιέπαινη πλην όμως η πείρα δείχνει ότι δεν αρκεί. Οι λύσεις στα διεθνή προβλήματα είναι συνήθως, όσο κι αν αυτό δεν μας αρέσει, έκφραση του συσχετισμού δύναμης μεταξύ των αντιμαχόμενων δυνάμεων- χωρών, όπου το δίκαιο αποτελεί σημαντική όχι όμως τη μοναδική παράμετρο. Η παρανόηση πάνω σ’αυτό το κομβικό σημείο είναι πολύ συχνά αφορμή διενέξεων και ατέλειωτων στείρων αντιδικιών και σ’εμάς.
- Όσο κι αν είναι εξοργιστική κάθε απόπειρα ‘απάλυνσης’ του Οθωμανικού ζυγού απ’όπου κι αν προέρχεται, δεν μπορεί να μην αναγνωρίσει κανείς ότι τα πράγματα έγιναν απείρως χειρότερα για τις μειονότητες με τους Νεότουρκους (1908) και το Τουρκικό Εθνικό Κράτος (1919) υπεύθυνους αντίστοιχα των γενοκτονιών των Αρμενίων και Ποντίων.
- Κρίνω τέλος ως επικίνδυνη ιδεοληψία και ως υφέρποντα μακαρθισμό ορισμένων αυτόκλητων τιμητών της καθ’ημάς intelligentia ότι όλοι πρέπει να σκεπτόμαστε γραμμικά και συντεταγμένα γιατί, άλλως, δε γίνεται από κάπου πρέπει να καθοδηγούμαστε, όταν γράφουμε βιβλία, ως η κα Ρεπούση, ή όταν τοποθετούμαστε υπέρ του Σχεδίου Αννάν, ως ο υπογράφων.
ΤΕΛΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου